Chứng trọc âm không giáng

I.Khái niệm

-Chứng trọc âm không giáng là tên gọi chung cho các chứng trạng do dương khí của tỳ bất túc, công năng thăng thanh giáng trọc thất thường làm cho sự hấp thu vật chất dinh dưỡng và sự tiêu hóa bài tiết chất cặn bã không bình thường mà gây bệnh. Nguyên nhân phần nhiều do ăn uống không điều độ, mệt nhọc quá sức, tình chí không vừa ý, tổn thương tỳ vị gây nên.

Biểu hiện lâm sàng chủ yếu có các chứng trạng bụng trướng khó chụi, kém ăn đại tiện nhão hoặc táo bón, tiểu tiện không lợi hoặc không thàng, thân thể mỏi mệt yếu sức, thậm chí chi dưới phù thũng, rêu lưỡi cáu bẩn và nhớt, mạch nhu hoạt

Chứng trọc âm không giáng gặp nhiều trong các bệnh Thấp trở, thủy thũng, Long bế đới hạ

Cần chẩn đoán phân biệt với chứng tỳ vị hư nhược

II. Phân tích:

-Chứng Trọc âm không giáng có thể xuất hiện trong nhiều tật bệnh. Như trong bệnh thấp trở xuất hiện chứng này, phần nhiều có chứng trạng chân tay mỏi rã rời, hoặc đầu nặng như bị buộc, ngực bụng trướng đầy, ăn không thấy ngon, miệng nhạt dính hoặc có vị ngọt, rêu lưỡi trắng nhớt mạch Nhu hoạt, đó là do thấp khốn tỳ vị, điều trị dùng thuốc phương hương hóa thấp, cho uông hoắc hương chính khí tán, hoặc bình vị tán

– Trong bệnh Thủy thũng xuất hiện chứng trọc âm không giáng thường có chứng trạng thủy thũng toàn thân, ngực bụng trướng đầy thậm chí thành phúc thủy, kém ăn đại tiện lỏng, sắc mặt trắng nhợt, tiểu tiện sẻn ít, chất lưỡi nhạt bệu, có vết răng là đặc điểm của chứng âm thủy, điều trị t heo phép kiện tỳ lợi thủy, cho uống thực tỳ ẩm.

– Nếu chứng trọc âm không giáng gặp trong bệnh long bế thường có chứng trạng bụng dưới trướng và nặng trệ, có lúc muốn đi tiểu không được, hoặc ra chút ít rất khó khăn. Tinh thần mỏi mệt yếu sức, kém ăn đoản hơi thở khẽ, điều trị nên thăng thanh giáng trọc, bổ khí hành thủy cho uông bổ trung ích khí thang

– Chứng trọc âm không giáng hay gặp ở người béo bệu thể lực yếu, bởi người béo nhiều thấp. thường thấy thinh thần ủy mị mệt mỏi, sắc mặt không tươi hễ động là thì thở gấp, chân nặng nề… phụ nữ bị chứng trọc âm không giáng biểu hiện chủ yếu là đại hạ kiên miên mà trong loãng, kinh nguyệt kéo dài.

Tật bệnh phát triển đến giai đoạn trọc âm không giáng, phần nhiều do tỳ hư yếu( tức tỳ vị hư nhược) mất chức năng thăng giáng có thể dẫn đến thủy thấp, đàm trọc do âm tà lưu trệ. Bệnh lâu ngày lưu lụy đến thận, thận dương hư suy, mất chức năng khí hóa, sự mở đóng không lợi đến nỗi thủy thấp đàm trọc ứ nặng càng nặng, trái lại nghịch lên, xuất hiện chứng đàm trọc nghịch lên có chứng trạng sắc mặt tối xạm, tinh thần uể oải, nặng hơn thì thần thức lơ mơ, choáng váng buồn nôn, tiểu tiện ít hoặc bế tiểu. toàn thân phù, chất lưỡi tối cá sắc xanh lờ mờ. nếu thấp trọc nung nấu kết tụ lâu ngày, thấp theo nhiệt hóa, sẽ ấp ủ thành bệnh thấp nhiệt

III. chẩn đoán phân biệt

Chứng tỳ vị hư yếu với chứng trọc âm không giáng, cả hai đều là bệnh chứng do khí của tỳ vị bất túc phát sinh. Chứng tỳ hư vị yếu là do cơ năng thụ nạp và chuyển vận bị trở ngại gây nên. Chứng trọc âm không giáng là do công năng thăng giáng của tỳ vị bất lực, vị không giáng trọc khí gây nên. Chứng trọc âm không giáng phần nhiều do ăn không giáng trọc khí gây nên. Chứng trọc âm không giáng phần nhiều ăn uống không điều độ, mệt nhọc quá sức tổn hại tỳ vị, hoặc thất tình uất kết. Can khí hoành nghịch phạm vị gây nên.

Vì Tỳ không kiêno vận, vị không giáng trọc, thấp trọc lấn át làm cho thanh dương không thuận lợi, thấp nghẽn ở trung tiêu, cho nên có các chứng trạng bụng trướng đầy, kém ăn, đại tiện nhão.

Thanh khí không thăng thì trọc âm khó mà giáng xuống, tiểu tiện không lợi. Trung dương bất túc, dương không hóa khí, khí không hóa thủy, thủy thấp tụ ở trong, tràn lan ra cơ bắp mà thành thủy thũng, từ lưng trở xuống thũng nặng hơn. Tỳ vị khí hư mất chức năng truyền đạo cho nên cũng có chứng đại tiện bí kết.

Thấp tà nghẽn ở trong, dương khí không lối phát triển cho nên tay chân rã rời nặng nề, mệt mỏi yếu sức, rêu lưỡi nhớt bẩn, mạch nhu hoạt.

Còn chứng tỳ vị hư yếu thì do khí của tỳ vị bất túc, công năng thu nạp và kiện vận bị trở ngại, sự hóa sinh khí huyết bất túc xuất hiện các chứng trạng kém ăn, sau khi ăn vào bị trướng đầy, đại tiện loãng, hụt ơi biếng ăn, chân tay mỏi gầy còm, sắc mặt vàng kém tươi, lưỡi nhợt rêu trắng, mạch hoãn nhược, rõ ràng là chứng tỳ vị hư yếu với chứng trọc âm không giáng có khác nhau.