Rau bong non

Rau bong non là một cấp cứu trong sản khoa rất nguy hiểm, đe dọa tính mạng của sản phụ và thai nhi.

I. ĐẠI CƯƠNG

– Rau bong non là rau bám đúng chỗ nhưng bị bong sớm trước khi sổ thai do có sự hình thành khối máu tụ sau rau.

– Gây hậu tử vong cho mẹ và con trong trường hợp nặng.

– Hay gặp ở người đẻ nhiều lần, nhiễm độc thai nghén nặng, sang chấn, thiếu a xít folic.

Rau bong non

 

II. TRIỆU CHỨNG

Thường xảy ra trong những tháng cuối hoặc trong chuyển dạ.có rất nhiều thể:

– Thể nhẹ :khối máu tụ nhỏ , toàn thân không biểu hiện gì

– Thể vừa : khối máu tụ lớn hơn toàn thân thay đổi co dấu hiệu suy thai nhưng chưa đe dọa tính mạng.

– Thể nặng: khối máu tụ lớn đe dọa tính mạng sản phụ và thai nhi.

Sau đây là triệu chứng thể nặng và điển hình

1. Triệu chứng cơ năng

– Dấu hiệu nhiễm độc: Phù, protein niệu, huyết áp cao.

– Đau: bắt đầu tử cung sau đó lan khắp ổ bụng, lan ra sau lưng, đau ngày càng tăng.

– Chảy máu: máu loãng, không đông, không có máu cục, máu chảy ra ngoài ít rầm rộ, chủ yếu chảy máu trong.

– Choáng: bệnh nhân hốt hoảng, mạch nhanh, huyết áp giảm.

2. Thực thể

– Tử cung: ngày càng to, cứng như gỗ làm khó nắn các phần thai nhi. Chiều cao tử cung mỗi lúc một tăng.( Chiều cao tử cung tăng là do kích thước khối máu tụ sau rau. Có thể trong 2-3 giờ chiều cao tử cung tăng 4- 6 cm ….)

– Tim thai:

+ Thể nhẹ gây suy tim thai

+ Thể nặng gây mất tim thai

– Thăm ăm đạo:

+ Đoạn dưới căng phồng (khi tử cung co bóp dồn dập làm cho nước ối dồn xuống khiến đoạn dưới tử cung căng phồng)

+ Bấm ối, nước ối màu hồng.

3. Cận lâm sàng

*Xét nghiệm máu:

+ Hồng cầu giảm, huyết sắc tố giảm

+ Sinh sợi huyết giảm hoặc không còn.

  * Siêu âm:  xác định chính xác kích thước khối máu tụ sau rau.

Clip hướng dẫn chẩn đoán, xử trí rau bong non

III. CHẨN ĐOÁN

 1. Chẩn đoán xác định

     * Lâm sàng:

– Dấu hiệu nhiễm độc thai nghén : phù + huyết áp cao +protein niệu.

– Tử cung cứng như gỗ

– Tim thai suy hoặc mất.

     *Cận lâm sàng:

Siêu âm có hình ảnh khối máu tụ sau rau.

2. Chẩn đoán phân biệt

– Đa ối cấp: tử cung to nhanh nhưng mật độ mềm, tim thai bình thường, siêu âm chỉ số ối tăng cao

– Vỡ  tử cung: tử cung co  dồn dập , mật độ cứng chắc, có dấu diệu vòng Bald, tim thai suy hoặc mất

 IV. XỬ TRÍ

   1. Xử trí ở tuyến cơ sở

– Tiêm các thuốc giảm co cơ tử cung :

  Atropin  1/4 mg x  1-2 ống  tiêm bắp

  Papaverin 0,04 g x  1-2 ống tiêm bắp

– Truyền dịch : Ringerlactat

– Nhanh chóng chuyển về tuyến bệnh viện để phẫu thuật lấy thai.  

2. Xử trí ở tuyến bệnh viện

  a. Điều trị nội khoa

– Hồi sức chống sốc:

+Truyền dịch :

+Cho thở oxy

+ Chống rối loạn đông máu: truyền máu tươi và sinh sợi  huyết.

+ Tiêm các thuốc giảm co cơ tử cung :

    Papaverin

   Hoặc Spasfon 

 

  b. Điều trị sản khoa :

– Bấm ối cho đỡ căng tử cung

 

– Nhanh chóng  mổ lấy thai.