I. Cơ chế sinh táo bón
1. Cản trở lưu thông do u, hẹp, liệt giảm thúc tính (người già).
2. Tăng hấp thu: mất nước phân khô khó đi.
3. Rối loạn phản xạ đi ngoài: không nhậy cảm.
4 Dị tật đại tràng. Đại tràng to (megacolon), đại tràng dài (Dolicho colon) quá mức.
II. Triệu chứng
1. Đại tiện khó, có thể 3 – 4 ngày đi một lần, phân khô, dính nhầy, máu.
2. Táo kéo dài ngày: nhức đầu, “trống ngực” chán ăn, khó tính.
3. Khám bụng: sờ thấy cục phân ở đại tràng xuống và sigma tràng.
4. Thăm trực tràng thấy phân cứng, thụt tháo nước khó vào.
III. Nguyên nhân
1. Nguyên nhân cơ năng
+ Táo bón thời gian ngắn
– Bệnh toàn thân: sốt cao, hậu phẫu vì mất nước phân khô.
– Do dùng thuốc: thuốc phiện, an thần, viên sắt… kéo dài.
– Do phản xạ: đau quặn gan thận… gây táo bón.
+ Táo bón mạn tính :
– Do ăn thiếu rau, vitamin, uống ít nước…
– Do nghề nghiệp: thói quen nhịn, nhiễm chì, ngồi nhiều.
– Do suy nhược: người già suy nhược nằm lâu.
– Do loạn tinh thần: quá lo buồn.
2. Táo bón nguyên nhân thực tổn
+ Tổn thương ống tiêu hóa
– Cản trở lưu thông: u, chít hẹp…
– Dị dạng đại tràng: to, dài hoặc vừa to lại vừa dài quá.
– Viêm đại tràng mạn thể có co thắt.
– Hội chứng ruột kích thích thể táo.
– Tổn thương trực tràng hậu môn: trĩ, hẹp trực tràng.
+ Tổn thương ngoài ống tiêu hoá
– Có thai vào tháng cuối
– U tử cung, tiền liệt tuyến, dính sau mổ.
– Tổn thương não màng não: viêm màng não tăng áp sọ tổn thương tủysống, hội chứng màng não…
IV. Điều trị táo bón
+ Nếu là táo bón cơ năng
– Dùng thuốc nhuận tràng: dầu thực vật, sorbitol, microlax.
– Tăng cường uống nước, xoa bóp bụng.
– Gây thói quen hàng ngày đi ngoài một lần vào giờ nhất định để tạo thành phản xạ đi ngoài.
+ Nếu là tổn thương ống tiêu hoá hoặc ngoài ống tiêu hoá:
– Giải quyết nguyên nhân là cơ bản: cắt u, nong chỗ hẹp…
+ Giải quyết các triệu chứng kèm theo:
– Đau bụng
– Chảy máu
– Suy nhược thần kinh mất ngủ, hay cáu gắt bằng tâm lý liệu pháp giải thích rõ cơ chế để bệnh nhân cộng tác điều trị.
+ Thuốc:
– Boldolaxine: 1 viên trước bữa ăn tối
– Circanatten: ngày 4 viên (sáng, trưa, chiều. tối) x 2 tuần,
hoặc 6 viên x 3 lần (2 viên)
– Fenolax: 5mg x 3 viên/ngày trước ăn sáng, tối.
– Importal: 10g x 2 gói/ ngày x 4-5 ngày vào bữa sáng hoặc tối.
Để lại một phản hồi