NHẤT QUÁN TIỄN

(Liễu Châu y thoại)

 

Thành phần:

Bắc sa sâm 12g Đương qui 12g Câu kỷ tử 24g Mạch đông 12g Sinh địa 14 – 60g Xuyên luyện tử 6g

Cách dùng: sắc nước uống.

Liều lượng tùy tình hình bệnh gia giảm.

Tác dụng: Dưỡng âm sơ can.

Giải thích bài thuốc:

Bài thuốc này tác dụng chủ yếu là tư dưỡng can âm, sơ can lý khí. Trong bài:

• Sinh địa: tư dưỡng Can thận là chủ dược.
• Bắc Sa sâm, Mạch môn, Kỷ tử đều có tác dụng hỗ trợ tư can dưỡng âm.
• Đương quy: dưỡng huyết, hòa
• Xuyên luyện tử: sơ can, tán nhiệt.

Các vị thuốc dùng chung hợp thành một bài thuốc có tác dụng dưỡng can thận âm, sơ can lý khí.

Ứng dụng lâm sàng:

Bài thuốc chữa Can thận âm hư, can khí uất gây nên ngực sườn đau tức, mồm đắng, ợ chua, họng khô, lưỡi đỏ khô.

 

1. Trường hợp mồm đắng họng khô gia Hoàng liên, Hoàng cầm, Thiên hoa phấn để thanh nhiệt. Nếu đại tiện táo bón gia Qua lâu nhân, Hỏa ma nhân để thông tiện. Nếu có hư nhiệt ra mồ hôi trộm nhiều gia Địa cốt bì, Mẫu lệ, Lá dâu để thoái hư nhiệt, chỉ hãn.
2. Trường hợp âm hư nặng, lưỡi đỏ khô hoặc nổi gai đỏ gia Thạch hộc để dưỡng vị âm .
3. Trường hợp đàm nhiều gia Qua lâu, Bối mẫu để khu đàm, nếu bụng đau gia Bạch thược, Chế Hương phụ, Cam thảo để hòa can, lý khí, chỉ thống.
4. Trường hợp gan to có khối u cứng gia Miết giáp để nhuyễn kiên, tán kết.
5. Bài thuốc thường được ứng dụng chữa chứng viêm gan mãn có kết quả nhất định thường được dùng thêm các vị Đương quy, Đơn sâm, Bạch thược để sơ can hòa huyết. Nếu tiêu hóa kém bụng đầy hơi thì gia Sa nhân, Mộc hương, Kê nội kim để hành khí tiêu thực. Trường hợp mất ngủ gia Bá tử nhân, Toan táo nhân sao, Ngũ vị tử để dưỡng tâm an thần.