Niềng răng cho trẻ là quá trình di chuyển các răng vĩnh viễn về đúng vị trí vốn có của nó trên cung hàm.

Đầu tiên phải nói tới là yếu tố di truyền. Thường thì trong gia đình có cha mẹ hay mẹ, cô chú có xương hàm nhỏ, còn răng thì quá to hoặc ngược lại, có sự mất cân xứng về kích thước giữa răng và hàm khiến các răng không thể xếp ngay ngắn trên cung hàm.

Do một số thói quen không tốt về răng miệng khi trẻ còn nhỏ như tật mút ngón tay, mút môi cắn môi, đẩy lưỡi, hay thói quen thở bằng miệng…

Do trẻ bị mất răng sữa sớm, răng vĩnh viễn không có được sự hướng dẫn và có thể đưa đến mọc lệch. Dinh dưỡng kém có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của xương hàm.

Các chấn thương răng làm vị trí các răng của trẻ sẽ bị thay đổi dẫn tới xô lệch, bệnh sâu răng, bệnh nha chu làm mất răng…

Thời điểm tốt nhất để chỉnh nha cố định là trong vòng 2 năm sau khi bắt đầu dậy thì vì đây là lứa tuổi cơ thể còn đang phát triển, xương hàm còn chưa cố định. Bác sĩ nha khoa khuyên bệnh nhân nên đi niềng răng sớm, độ tuổi thích hợp là từ 12 đến 16 tuổi. Đây là lúc trẻ đang ở trong giai đoạn thay răng sữa, ổn định răng vĩnh viễn, cơ thể đang phát triển thuận lợi cho việc uốn nắn, cho kết quả nhanh với thời gian đeo niềng rút ngắn tối đa.

Trong giai đoạn này, việc điều chỉnh độ đưa ra của hàm, điều chỉnh răng móm, mọc chen đều rất dễ dàng mà không cần phải nhổ răng. Đồng thời, tác động lực diễn ra nhanh chóng, răng sẽ dịch chuyển rất nhanh, cho kết quả đẹp tối đa.

Khi được chỉnh nha vào đúng độ tuổi, trẻ sẽ dễ dàng giữ được kết quả chỉnh nha, mà không cần phải đeo hàm duy trì kết quả chỉnh nha khi trưởng thành.

Xương hàm, răng và lợi của trẻ vẫn sẽ tiếp tục phát triển trong một vài năm sau khi đã kết thúc quá trình niềng răng. Bé gái có thể tiếp tục phát triển đến 16 tuổi và bé trai là 18 tuổi. Vì thế, khi trẻ đã có khớp cắn bình thường, cha mẹ vẫn nên tiếp tục theo dõi sát sự phát triển răng miệng của trẻ nhằm phát hiện sớm các bất thường.

Bác sĩ chỉnh nha luôn mong muốn điều trị cho bệnh nhân đạt được khớp răng hoàn chỉnh nhất. Nếu bệnh nhân càng lớn tuổi, mục tiêu đạt khớp răng hoàn chỉnh càng khó khăn. Chính vì vậy, việc niềng răng sớm là cách làm thông minh để có khớp răng hoàn chỉnh cùng khuôn mặt đẹp.

• Có thời gian điều chỉnh răng: Khi bắt đầu niềng răng sớm, bác sĩ sẽ kịp thời tác động vào sự phát triển của xương để trẻ có khung xương mặt cân đối, không bị biến dạng.
• Tăng cơ hội đạt khớp cắn lý tưởng: Một số hiện tượng tương quan xương hàm không chuẩn như: hàm trên nhô hơn hàm dưới, hàm dưới nhô hơn hàm trên, hàm trên hẹp, hàm dưới lệch qua bên phải hay trái gây méo mặt, cười hở nướu nhiều…đều có thể cải thiện nếu điều trị sớm. Lúc này xương hàm còn đang tăng trưởng nên niềng răng có thể đáp ứng tốt với sự kìm hãm hay kích thích tăng trưởng của khí cụ mà bác sĩ chuyên khoa đưa ra để điều trị, nhằm đưa khớp cắn hai hàm về khít nhau khi cắn chặt.
• Tăng thêm cơ hội điều trị thuận lợi: Việc niềng răng sớm sẽ giúp bạn không phải can thiệp niềng răng cố định hai hàm và tăng cơ hội lựa chọn không nhổ răng trong giai đoạn niềng răng cố định.

Ngoài tác dụng tạo thẩm mỹ cho khuôn mặt của trẻ, niềng răng còn giúp bảo vệ các bệnh lý về răng. Khi cho trẻ điều trị sớm, bác sĩ sẽ có cơ hội kiểm tra, theo dõi và chăm sóc cũng như đưa ra phương pháp hợp lý nhất đối với trẻ đồng thời lên kế hoạch chỉnh nha phù hợp cho từng độ tuổi khác nhau.

Ngăn ngừa các khớp cắn lệch lạc xảy ra do thói quen xấu, mất răng sớm hay sự chênh lệch kích thước răng và khoảng trống trên cung răng.

Cải thiện tương quan xương hàm trên và dưới để khung xương bình thường không bị biến dạng.

Cha mẹ cần chú ý theo dõi, phát hiện những thói quen xấu sớm, nha sĩ sẽ có biện pháp niềng răng phù hợp giúp ngăn ngừa tình trạng lệch lạc này.

Vì vậy, để đạt được kết quả tốt cũng như để quá trình chỉnh nha diễn ra trong khoảng thời gian ngắn nhất, cha mẹ nên đưa con đi khám răng định kỳ 6 tháng/ lần. Việc làm này sẽ giúp các bác sĩ phát hiện sớm những vấn đề về răng, lợi và xương hàm của trẻ từ đó sẽ có biện pháp khắc phục kịp thời nhằm đảm bảo các răng vĩnh viễn có thể mọc lên một cách bình thường và thẩm mỹ nhất