Địa du và hòe hoa

ĐỊA DU CÙNG HÒE HOA

Công hiệu khác nhau

Địa du cùng hòe hoa đều có công dụng lương huyết, chỉ huyết mà dùng cho nhiệt chứng xuất huyết – Nhưng địa du chức năng vị trọc, tính trầm đi xuống, thiên vào hạ tiêu trị các loại xuất huyết ở hạ bộ, cho nên hay dùng ở đoạn hạ, tiêu thũng, giải độc, sinh cơ thu liễm sang.

Hòe hoa chất nhẹ đi lên, vị đắng hay đi xuống, đã vào hạ tiêu, lại đạt tới bên trên và chạy ra bên ngoài, chẳng những trị hạ bộ xuất huyết, mà còn hay chữa nục huyết, khạc huyết, hạ xuất huyết, lại còn thanh can minh mục.

Chủ trị khác nhau.

I – Địa du hay chữa tiện huyết, chỉ huyết, lỵ huyết băng lậu

Hòe hoa còn chữa thổ huyết, nục huyết.

Địa du, chất trọng đạt hạ, lương huyết, chỉ huyết thì lực thắng. Chuyên chữa các chứng ở hạ bộ do nhiệt sinh các loại chứng xuất huyết.

Như “Tạp bệnh nguyên lưu tễ chúc” Địa du cam thảo thang (trích cam thảo 3 lạng tán mạt, mỗi phục 5 đồng, gia sa nhân mạt 1 đồng. Cho nước vào đun chia làm hai bận uống, dùng cháo uống thuốc.

Trị nhâm thần tổn thai, huyết ra không ngớt, trong bụng đau nhức.

“Tố vấn bệnh cơ khí nghi bảo mệnh tập”. Địa du thược dược thang (thương truật một lạng, địa du 2 lạng, thược dược quyển bách mỗi thứ 3 lạng, đều tán mạt, mỗi lần dùng một lạng sắc thang uống. Trị tả lỵ nùng huyết, dẫn đến thoát giang.

Hòe hoa vừa giáng, vừa thang, thông suốt từ dưới lên trên, lương huyết, chỉ huyết, không những chủ hạ bộ trị các loại xuất huyết thuộc nhiệt, mà cũng dùng trị nục huyết, thổ huyết, khạc huyết, nói chung các chứng xuất huyết ở thượng tiêu.

Như “Thế tễ tổng lục” Hòe thơ, tán (hòe hoa không kể nhiều ít, đốt tồn tính,  nghiền nhỏ, cho thêm vào một ít sạ hương). Mỗi lần dùng 3 đồng, dùng cơm nếp nóng uống thuốc. Để chữa chứng thổ huyết không khỏi.

“Kỳ hiệu phuong” – hòe hoa tán, hòe hoa phơi khô nghiền nhỏ để đắp vào lưỡi, trị chứng lưỡi ra huyết không khỏi.

Ngoài ra sao hòe hoa chữa được bệnh da có những vết tím  (từ điển).

2 – Đại du chủ trị thống sang thũng độc, bị bỏng nước hay bỏng lửa.

Hòe hao còn chủ trị can hỏa đầu thống, mắt đỏ, trúng phong.

Đại du lương huyết, giải độc, thu sang sinh cơ cũng dùng chữa mụn nhọt sang độc, thấp sang vỡ loét, bị bỏng các chứng.

Như “Quảng tây trung thảo dược tân y liệu pháp sử phương tập”. Trị các chứng thũng độc không có tên mụn nhọt, ung độc, thâm bộ nùng thũng. Dùng đại du 500 khắc, điền cơ hoàng 200 khắc, nghiền nhỏ, điền thất phấn từ 5-15 khắc, điều vào 700 khắc phàm sỉ làm trung thành cao, ngoài đổ vào chỗ đau.

“Đơn phương nghiệm phương điều tra tư liệu tuyến biên. Trị bị bỏng thành thương. Dùng đại du can đốt tồn tính, ma phấn, lấy dầu vừng điều thành 50% cao mềm, đổ vào bề mặt da bị bỏng, mỗi ngày thay vài lần.

Hòe hoa chữa ung thũng sang độc không bằng địa du, nhưng lại có khả năng thanh can sáng mắt khử phong. Nên dùng chữa can hỏa, gây nên đầu thống, mắt đỏ, can phong choáng váng, mất tiếng nói. Như chữa bệnh nhức đầu, mắt đỏ thường hay dùng phối hợp với cúc hoa, quyết minh tử, thạch quyết minh.

“Thế y đắc hiệu phương” trị trúng phong nói mất tiếng dùng sao hòe hoa, nằm ngửa mặt lên, rác vào yết hầu ngậm

Đặc thù sử dụng khác nhau

Qua lâm sàng: Địa du chữa được các chứng bệnh: Kết hạch nung mủ đến chứng cót tủy viêm mãn tính.

Dùng địa du chế thành thuốc nước để tiêm. Cứ 2g cũng bằng 2 khác uống sống. Mỗi ngày 1 lần. Mỗi lần dùng 4g, tiêm vào bắp thịt. Hoặc dùng địa du 5 đồng sắc nước uống mỗi ngày một tễ. Trẻ con thì giảm bớt.

“Thiêm kim phương” Trị ngón tay bị sưng đau. Dùng địa du nấu nước rửa, nửa ngày thì khỏi.

Lâm sàng báo: Dùng hòe hoa chữa bệnh ngân tiêu (////). Lấy hòe hoa sao vàng, nghiền nhỏ, mỗi lần dùng 1 đồng cân, mỗi ngày hai lần điều trị, sau bữa cơm, lấy nước uống thuốc. Cũng có khả năng lấy hòe hoa chế thành mật hoàn để dùng. Liều lượng cũng như trên. Lâm sàng đã chữa 53 ca, khỏi hẳn 6 ca, hiện trước tiến bộ 33 ca, tiến bộ 19 ca; vô hiệu 6 ca. Trị bệnh cánh lâm ba kết hạch. Lấy hòe hoa 2 phần, gạo nếp 1 phần, sao  vàng nghiền nhỏ. Mỗi ngày buổi sáng dậy uống 2 thìa (ước 10 khác) trong thời gian uống thuốc không được dùng đường. Lâm sàng trị 30 ca, đều thu hoạch được kết quả khỏi hẳn.

“Nguy thị đại hiệu phương” – Trị trúng phong mất tiếng. Dùng sao hòe hoa, vào canh ba nằm ngửa mặt lên ngậm thuốc.