Chẩn đoán và điều trị ung thư vú theo y học cổ truyền

nhũ nham

(ung thư vú)

1.  Khái niệm theo YHCT .

Do khí – huyết bất túc ảnh hưởng tới thận, thận sinh cốt tủy, tủy sinh huyết, ứ đọng lại thành thũng lưu. Đàm thấp bất hòa. Nếu không điều trị kịp thời sẽ tụ lại thành nhũ nham, cũng có thể do độc tà từ ngoài xâm phạm vào kết hợp giữa phục tà và tâm cảm mà phát sinh bệnh; làm cho tạng phủ hư hao mà chủ yếu là can, thận; liên quan tới thất tình, giận dữ, phẫn nộ.

2.    Các Thể bệnh.

Thể can uất khí trệ:

+ Hay cáu gắt giận dữ, tinh thần u uất, ăn kém, ợ hơi, đầy chướng; quanh quầng vú có khối u rắn ấn đau, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch huyền tế.

+ Phương pháp điều trị: thư can – giải uất – nhuyễn kiên – tán kết.

+ Phương thuốc: “Tiêu giao tán” gia giảm.

• Trọng dụng: sài hồ tẩm giấm, hương phụ, uất kim, mỗi thứ 12g; bạch thược, bạch linh, thanh bì, qua lâu, mỗi thứ 15g; qui 10g, bạch truật
• Nếu táo bón nhiều thì gia thêm mang tiêu 15 –
• Nghiệm phương: rễ hẹ 12g, hạ khô thảo
• Nếu bụng đầy chướng (vị hàn) thì thay hạ khô thảo bằng:

Hải tảo 12g                               Côn bố 12g

Đào nhân 10g                             Thất diệp nhất chi hoa 10g

Nga truật 20g.

2.2 Tỳ hư đàm thấp trở trệ.

+ Sắc mặt vàng tối, tinh thần mệt mỏi, chi giá lạnh, ngực tức, bụng trướng, đại tiện lỏng nát, rêu lưỡi trắng dính nhớt, chất lưỡi nhợt, mạch huyền hoạt.

+ Phương pháp điều trị: kiện tỳ – hóa đàm – tán kết – giải độc.

+ Phương thuốc: “Hương sa lục quân” gia thêm cỏ lưỡi rắn 40g, cốc tinh thảo 12g.

2.3. Thể độc ứ.

+ Tâm phiền táo trằn trọc, mặt mắt đỏ, đau vú dữ dội, chất lưỡi đỏ có nhiều ban đỏ ứ huyết, lưỡi thường không rêu, mạch huyền sác, tiểu tiện vàng đỏ. Pháp chữa là hoạt huyết – hóa ứ – thanh nhiệt – giải độc.

+ Nếu bệnh nhân hay cáu gắt giận dữ, tinh thần u uất, ăn kém, ợ hơi, đầy chướng, quanh quầng vú có khối u rắn, ấn đau, rêu lưỡi vàng mỏng mạch huyền tế là can khí uất kết.

+ Phương pháp điều trị: thư can – giải uất – nhuyễn kiên – tán kết.

+ Phương thuốc: “Tiêu giao tán” gia giảm.

• Trọng dụng:

Sài hồ tẩm giấm	12g	Thanh bì	15g
Hương phụ	12g	Qua lâu	15g

 

Uất kim	12g	Đương qui 10g
Bạch thược	15g	Bạch truật 20g.
Bạch linh	15g

+ Gia giảm:

• Nếu táo bón nhiều thì gia thêm mang tiêu 15 –
• Nghiệm phương: rễ hẹ 12g, hạ khô thảo
• Nếu bụng đầy chướng (vị hàn) thay hạ khô thảo bằng:

Hải tảo	12g	Hạ khô thảo	20g
Côn bố	12g	Nga truật	20g.
Đào nhân	10g	Long cốt	15g

Thất diệp nhất chi hoa 10g                Mẫu lệ                 15g.

ý dĩ            20g

• Bài thuốc: “đào hồng tứ vật” gia giảm:

Đào nhân 12g		Tử hà sa	15g
Hồng hoa 12g		Sơn đậu căn	15g
Nhũ hương 12g		Kim ngân hoa	20g
Xích thược 15g		Bồ công anh	40g.
Đan sâm   15g

2.4.  Khí  –  huyết  tổn thương

+ Sắc mặt trắng bệch, tinh thần mệt mỏi ủ rũ, tiều tụy, bi quan, hồi hộp, ăn không tiêu, u vú sùi lở loét, đau kịch liệt liên tục, rêu lưỡi trắng nhợt, mạch trầm tế.

+ Phương pháp điều trị: bổ khí – dưỡng huyết – giải độc.

+ Phương thuốc: “đương qui bổ huyết thang” hợp “ích khí định vị thang”:

Đẳng sâm Xuyên khung	12g 12g	Xuyên bối mẫu Phục linh	12g 20g
Bạch thược	12g	Đan sâm	20g
Hương phụ	12g	Cỏ lưỡi rắn	30g
Đương qui	12g	Cam thảo	6g
Sinh địa	12g	Trần bì	8g.

• Nếu có sốt bội nhiễm thì giải độc tiêu viêm:

Hạ khô thảo     20g                            Xuyên bối mẫu 10g

Hải tảo	20g	Bồ công anh	12g
Sơn đậu căn	20g	Xuyên bối mẫu	10g
Qua lâu	12g	B án hạ chế	8g
Bạch truật	15g	ý dĩ	16g.

– Nếu tâm hoả quá thịnh – tân dịch hao tổn làm khí – huyết bất túc, tỳ – vị bất hoà, độc tà phạm tạng phủ.Khi điều trị phải dùng:

Sâm	12g	Long nhãn	12g
Qui	12g	Bạch cập	12g
Thục	12g	A giao	12g
Kê huyết đằng	12g	Sinh địa	15g
Tử hà sa	12g	Hoàng kỳ	20g.
Qui bản	12g

+ Thuốc nghiệm phương thường dùng: a giao, qui bản liều cao tán bột hoặc ngâm rượu uống liên tục kết hợp với thuốc sinh tân – nhuận táo:

Sinh địa	20g	Thạch hộc	15g
Đẳng sâm	40g	Lô căn	15g
Mạch môn	15g	Thiên hoa phấn	15g.

Gần đây nhiều tác giả Trung Quốc dùng vị thuốc có tên là “bạch hoa xà thiệt thảo”chỉ

định liều từ 20- 30 gam khô trong các giai đoạn ung thư vú, đề nghị cân được nghiên cứu thêm